Гуру, садху, махажан нар нь Кришнагийн өмнө бидний хамгаалагчид болдог. Тэд болзолт жива буюу амьд бодгалиудын нэрийн өмнөөс гарч ирдэг. Мөн л нэгэн аугаа гуру болох энэхүү Нарада Муни шиг л. “Та Вриндаванд ч бий, Матхурт ч бий. Та үргэлж л Өөрийн амттайгаас амттай тоглоом наадам лила-виласадаа автсан байдаг билээ. Та мөнхөд матхур-вриндаван-лила-виласад буюу Вриндаван, Матхурын аз жаргалаар дүүрэн тэрхүү тоглоом наадмаа мөнхөд өрнүүлж байдаг. Гэвч Та, Таныг мартаад материаллаг ертөнцөд тэнүүчилсээр яваа хөөрхий сүнснүүдийг мартаж чадна гэж үү?”

живасйа йа самсарато вимокшанам

   на жанато нартха-вахач чхариратах

  лилаватараих сва-йашах прадипакам

  пражвалайам тва там ахам прападйе

“Үхэх, төрөхийн тойрогт унаад амьд бодгаль нь түүнд өдий төдий зовлон шаналал учруулаад буй тэрхүү өөрийн материаллаг бие махбодиос хэрхэн ангижрахаа мэддэггүй. Харин Та энэ ертөнцөд ирэхдээ энд Өөрийн гайхамшигт тоглоом наадмуудыг өрнүүлдэг билээ. Тэрхүү тоглоом наадам тань сүнснүүдийн аврагдах зам мөрийг Өөрийн тань суу алдрын нүд гялбам гэрэл туяагаар гэрэлтүүлэн гийгүүлдэг билээ. Тиймээс ч Би Танд өөрийгөө бүрэн даатгаж байна, ай Дээд Эзэн минь ээ.” (Шримад-Бхагаватам. 10.70.39)

Нарада Муни: “Ай Эзэн минь, материаллаг ертөнцөд жива буюу амьд амьтас нь өнө эртийн цагаас зовсоор, зовсоор, дахин дахин зовсоор буй билээ. Тэд нэг биеэс нөгөө биед шилжин, энэхүү бие махбодийн сэлгээ, хувиралтыг хэрхэн зогсоохоо огтхон ч мэддэггүй. Тэднийг аврахын тулд Та энэ ертөнцөд ирж, энд өөрийн гэрэл цацарсан, гайхамшигт лила буюу тоглоом наадмаа өрнүүлж хайрлана уу. Мэдлэгийн галыг асааж, энэхүү мунхгийн түнэр харанхуйг үлдэн хөөж хайрла. Би Таны бүрэн мэдэлд, ай Кришна минь”   хэмээн өгүүлж байна.

Дараа нь Нарада Муни хэлэв: “Ай Кришна, Би Танд ямар нэг шинэ зүйл огт яриагүй билээ. Энэ бүхэн аль эртнээс л тов тодорхой байсан зүйлс. Энэ бүхэн цөм дахин дахин давтагдсаар байгаа. Материйн боолчлолд орооцолдоод сүнснүүд нь өөрсдийгөө боолчлолын гав гинжинд орчихож гэдгээ анзаардаггүй. Тэд тэнд, материйн ертөнцөд амьдарсаар байна. Тэдний амьдрал туйлын зовлон шаналантай. Би энд тэдний ашиг сонирхлыг төлөөлж байгаа билээ.”

Өмгөөлөгч шүүх хурал дээр өөрийн үйлчлүүлэгчийн өмнөөс гарч ирэхээр очдог. Үүнтэй адилаар гуру, садху-гуру нь хамгаалагчийн үүрэг ролиор, өмгөөлөгчийн үүрэг ролиор Кришнагийн өмнө гарч ирдэг. Тэр болзолт сүнснүүдийн нэрийн өмнөөс тэнд гарч ирдэг. Энэ бол эдгээр сүнснүүдийг Кришнатай холбох цорын ганц арга юм. Үүнийг садху-гуру хийдэг. Нарада Муни: “Тэд боолчлолын гинжинд орчихсон гэдгээ мэддэггүй, түүнээс хэрхэн мултран ангижрахаа ч мэддэггүй. Тийм болохоор би энд тэд нарын тухай Танд ярьж өгөхөөр ирсэн билээ. Мэдээж хэрэг, үүнд шинэ, сонин гээд байх зүйл байхгүй. Энэ бүхэн дахин дахин давтагдсаар буй. Та тэднийг ангижруулан суллаж л хайрла. Тэд аль эртнээс лакхи буюу хэдэн зуун мянган амьдралынхаа туршид энэ үхэх, төрөхийн тойрогт эргэлдэн, карма-пхала буюу өөрсдийн үйлийн үр дагаврыг хүртсээр  явна. Тийм болохоор алив Та материйн энэ ертөнцөд очиж, Өөрийн тоглоом наадмыг өрнүүлж болгоо. Тэднийг энэхүү гэрэл туяагаараа гэрэлтүүлэн төөнө. Энэ тоглоом наадмын тань гэрэл туяа болвоос Кришна буюу Та Өөрөө билээ” хэмээн гуйж байна. Кришна болвоос гэрэл цацруулагч наран ба чин-майа-бхаскара юм. “Та бол гьяна-дипа буюу мэдлэгийн бамбар. Энэ бол Таны ананда-сварупа. Гэрэлт бамбараа асаагтун. Тэгээд энэхүү аз муут амьд амьтсын өмнө Өөрийгөө харуулагтун. Ай Бхагаван, Та Өөрөө өршөөл нигүүлсэл билээ. Таны өршөөл нигүүлсэл үгүй л бол тэд аврагдаж үл чадмуй”.

Гуру, садху, махажан нар нь Кришнагийн шүүхийн өмнө сүнснүүдийн ашиг сонирхлыг төлөөлөн гарч ирдэг. Баддха-жива буюу болзолт сүнс нь материаллаг ертөнцтэй маш гүн бат уяа хүлээстэй байдаг. Материаллаг харьцаа, материаллаг биемахбодь, бие махбодийн гүн бат холбоо, материаллаг эцэг, эх, ах, эгч, хүү, охин, найз, нөхөд гээд л. Би ба миний гэдэг үзэлд баригдан. Сүнс үүнтэй холбоотой. Түүний мэдэж байгаа бүх зүйл бол түүний биемахбодийн л мэдэж байгаа зүйл, түүний биемахбодийн таашаал ханамжид зориулагдсан зүйл, түүний биемахбодийн хэрэгцээ юм.

  йасйатма-буддхих кунапе шри-дхатуке

  сва-дхих калатрадишу бхаума иджйа-дхих

йат-тиртха-буддхих салиле на кархичиж

жанешу абхижнешу са эва го-кхарах

“Гурван төлвөөс тогтох биемахбодитойгоо өөрийгөө адилтгагч хүмүүн, биеийн үйл хэргийн дагалдагч бүтээгдэхүүнүүдийг өөрийн төрөл төрөгсдөө гэж бодогч, өөрийн төрсөн газраа мөргөл үйлдэж байхад зохихуйц гэж тооцогч, ариун мөргөлийн газар орон тийш тэнд байгаа трансцендент мэдлэгийг эзэмшсэн хүмүүстэй уулзахад бус харин зүгээр л угаал, мөргөл үйлдэхээр зоригч хүмүүн нар нь илжиг болон үхрээс юугаараа ч дээрдэх зүйлгүй ” (Шримад-Бхагаватам 10.84.13).

Энэ бол төгс төгөлдөр, өө сэвгүй шастир болох “Шримад-Бхагаватам”-ын дүгнэлт. Болзолт сүнсэнд дехатма-буддхи буюу биемаходид суурилсан оюун ухаан нь хөгжиж байдаг. Тэд өөрсдийгөө биемахбодио гэж тооцон тэд бол зөвхөн энэ биемахбодь хэмээн санаж байдаг. Гэвч энэ бол ердөө олон тооны анартхуудын нэг юм. Амьдралын тухай бие махбодийн үзэл төсөөлөл буюу дехатма-буддхи нь боломжит бүхий л зовлон шаналлын шалтгаан болдог. “Бхагаватам” ч үүнийг батлан жанешу абхижнешу са эва го кхарах хэмээн өгүүлжээ. Ийм амьд бодгалиудыг хүмүүсийн тоонд оруулах аргагүй юм. Эд бол го-кхара буюу илжиг болон үхрийн түвшний ухамсартай амьд амьтас буюу

   Шрила Гоур Говинда Свами “Гуру-таттва” лекцээс

     Орчуулж бэлдсэн: Балабхадра дас

Туласи-девигийн навч, цэцэг, үндэс, холтос, мөчир, иш тэр ч байтугай сүүдэр нь бурханлаг мөн чанартай. Нас нөгчсөн биеийг Туласийн модны галд шатаах аваас тэрээр бурханлаг ертөнцөд морилон очих амуй. Тэр ч байтугай тэр бодгаль хамгийн нүгэлтэй нэгэн байсан ч. Мөн тэр галыг үүсгэн бий болгосон хүн өөрийн бүхий л нүгэл хилэнцээс ариусан ангижирдаг.

Нас нөгчих үедээ Туласи модтой хэн бээр шүргэлцэн, Бурхан Кришнагийн нэрийг хэлнэ вэ тэрээр бурханлаг ертөнцөд хүрч очно.Хэрэв нас нөгчсөн хүний биеийг шатаах үед өчүүхэн жаахан Туласийн навч тэрхүү гал руу хийвэл тэр хүн бурханлаг ертөнцөд хүрдэг. Туласитай хүрэлцсэн өөр бусад ямар ч мод ариусан цэвэршмүй. Бурхан Вишнугийн албатууд Туласи мод шатааж байгаа газрыг хармагц биеийг нь шатаасан тэр хүний сүнсийг бурханлаг ертөнцөд хүргэхээр тэрхэн даруйд хүрч ирдэг ажгуу. Харин Ямаража буюу Эрлэг номун хааны элч нар Туласи мод шатааж байгаа газар огт үл зүглэмүй.

Хэн бээр Бурхан Кришнад Туласи модноос гарган авсан хүжийг өргөн барина вэ тэрээр зуун галан тахилга үйлдсэн хийгээд зуун үнээг өглөг болгон өгсөнтэй адил тэнцүү үр дүнг хүртмүй. Туласи модны гал дээр бэлдсэн хоол хүнсийг Бурхан Кришнад өргөсний дүнд энэ хоол хүнсэнд орсон нэг ширхэг үр тариа тутам хүмүүн Меру уулын хэмжээтэй үр тариаг өглөг болгон өгсөнтэй адил тэнцүү ач тусыг хүртдэг.

Хэн бээр Бурхан Кришнад Туласи модны өчүүхэн жаахан иш орсон зулыг өргөл болгон өргөнө вэ Түүнд арван сая эгэл жирийн зул өргөсөнтэй адил тэнцүү ач тусыг хүртдэг бөгөөд Бурхан Кришнагийн хувьд тэр хүнээс өөр үнэ хүндтэй хүн үгүй болюу.

Хэн бээр Бурхан Кришнагийн Шүтээнд чин бишрэл сүсэгтэйгээр Туласи модны паста буюу өтгөрүүлсэн шингэнийг түрхэх аваас тэрээр Түүнтэй үргэлж хамт амьдрах ерөөлтэй ажгуу.

Хүмүүн Туласи суулгасан хөрс шорооноос авсан хөрс шороон дээр хэвтээд, Бурхан Кришнагийн Шүтээнд мөргөх аваас нэг өдөр л зуун өдөр мөргөл үйлдсэнтэй тэнцэх үр дүнг хүртдэг.

Хэн бээр Бурхан Кришнад туласийн манжари өргөл болгон өргөнө вэ тэрээр асар их хэмжээний цэцэгсээр өргөл өргөсөнтэй тэнцэх үр дүнг хүртдэг ба амьдралынхаа төгсгөлд Бурхан Кришнагийн орон тийш буцан харьдаг.

Хэн бээр Туласиг зүгээр л хараад өнгөрнө вэ эсвэл түүнийг суулгасан байшин эсвэл цэцэрлэгийн хажуугаар явж өнгөрнө вэ тэрээр өөрийн урьд урьдны бүхий л нүгэл хилэнцүүдээс салан ангижирдаг, түүний дотор брахманыг хөнөөсөн нүгэл гэх мэт нүглүүд ч багтдаг.

Туласи Девийн байгаа гэрт, хотод эсвэл ойд Бурхан Кришна баяр баясгалантайгаар оршин амьдардаг.

Туласи Девийн амьдарч буй гэрт зовлон шаналал хэзээ ч үл ирэх агаад Түүнийг оршин байгаагийн ач тусаар тэрхүү газар бүхий л ариун дагшин газруудаас ч илүү ариун болмуй.

Бурхан Кришнагийн сүмийн ойролцоо Туласи суулган тарьсан хүн Түүний гаригт хүрдэг.

Салхиар дамжин ирэх Туласи Девийн анхилам үнэрийг мэдэрч, үнэртсэн хэн болгон ариусдаг. Сахиулсан тэнгэрүүд Бурхан Кришнатай хамтдаа Туласи мод суулгасан хөрс шорооноос авсан шороог хадгалсан тэр айлд хэзээ ямагт оршиж байдаг.

Туласи Девигийн сүүдэр туссан газар ариусах агаад галан тахилга хийх хамгийн шилдэг газар болон хувирмой.

Пуранд Туласи девийн дараахь түүх хадгалагдаж байдаг билээ. Энэ түүхийг доор толилуулъя.  

Бурханлаг буюу сүнсний ертөнцийн хамгийн дээд гариг болох Голокад Туласи нь нэгэн гопи(малчин бүсгүй) байсан ажгуу. Тэрээр Бурхан Кришнагийн мөнхийн гэргий, гопи нарын хамгийн дээд ахлагч болох Шри Радхын дотнын найз байжээ. Нэгэн удаа Радха,  Туласи гопи түүний зөвшөөрөлгүйгээр Кришнатай уулзаж, тоглосон байхыг мэдээд туйлын ихээр уурсан хилэгнэж түүнийг дэлхий дээр хүн төрөлтөн болж төрөг хэмээн харааж орхисон байна. Гэвч энэ түүхийн цаад талд энэ материаллаг ертөнцөд төрсөн амьд бодгалиуд тэр дундаа Дэлхийд хүн болж төрөгсдөд ач тус хүргэх гэсэн Бурхан Кришнагийн далд төлөвлөгөө нуугдаж байжээ.

Энэ хараалыг сонссон Туласи туйлын ихээр айж, Кришнагаас аврал эрсэн байна. Кришна ч түүнийг тайвшруулан: “Сэтгэл зоволтгүй, тайван бай. Тэр хүний биемахбодийг нь ав. Тэгээд тэвчил хатамжлал үйлд. Тэгсний дараа чи дахин Намайг олох болно” хэмээжээ.

Ингээд Кришнагийн хүссэн ёсоор Туласи деви энэ дэлхий дээр Дхармаража хаан болон түүний эхнэр Мадхавати нарын охин нь болон төрсөн байна. Хэн ч, юу ч түүний гоо сайхан хийгээд чанар байдалтай нь үл дүйцэх тул түүнийг “Туласи” буюу “зүйрлүүлэшгүй” хэмээх алдар нэрийг хайрлажээ. Ийн өсөж том болоод Туласи ойд очин тэнд хатуу чанга тэвчлийг үйлдсэн агаад энэ нь Брахма тэнгэрийг баясгасан тул түүнд ямар нэгэн адислал хайрлахыг хүссэн байна.

Туласи, Брахма тэнгэрт, тэрээр урьд нь бурханлаг ертөнц Голока дээр нэгэн гопи байсан тухайгаа хэлж, тэрээр Радхагийн хараалаар дэлхийд хүн болж төрсөн гэдгээ ч хэлсэн байна. Мөн тэр, Бурхан Кришнагаас аврал хүссэнээ, Кришна ч түүнийг тэвчил наминчлал үйлдсэнийхээ үр дүнд түүнийг эргэн ирнэ гэж итгүүлсэн тухай ч ярьж өгөв.

Туласийн түүхийг сонсож мэдсэн Брахма түүнд адис ерөөлөө хайрласан агаад тэр адислалаар бол тэрээр Кришнагийн хувилгаан дүрүүдийн нэг болох Нараянагийн гэргий болох ёстой байлаа.

Тэгээд Брахма тэнгэр өгүүлэв: “Кришнагийн хэсэгчилсэн илрэл болох Судама нэрт малчин жаалхүү ч бас Радхагийн хараалыг хүртсэн юм. Тэр Шанкхасура нэрт асур болж төрсөн билээ. Голока дээр Судама чамд таалагддаг байсны тул чи одоо Шанкхасураг өөрийн нөхөр болгон хүлээн авч болно. Хожим нь чи Нараянын адислалыг хүртээд ангижралд хүрэх ба хамаг ургамлууд дундаас хамгийн аугаа нь хийгээд Нараянагийн бишрэлтнүүд дундаас хамгийн шилдэг бишрэлтэн болох болно. Чи дээд зэргийн цэвэр ариун ургамал болох агаад бүх ертөнцийг ч чөлөөлөх чадлыг өөртөө шингээх буюу. Чамгүйгээр үйлдсэн ямар ч өргөл тахилга бүрэн гүйцэд болж үл чадмуй”.

Дараа нь Брахма түүнд 16 үе бүхий онцгой нэгэн “Радха мантраг” өгөөд түүнийг яг л Радха шиг аз хийморьтой байх болтугай хэмээн адислажээ. Брахма тэнгэрийн заасан ёсоор Туласи Шанкхасура нэрт асуртай гэрлэв.

Шанкхасура диваажингийн гаригсыг байлдан эзлээд, сахиусан тэнгэрүүдийг тэнгэрийнх нь орноос түлхэн унагав. Тэр нэгэн хүчирхэг адислалыг хүртсэн байсан агаад тэр нь түүний эхнэр түүнд үнэнч байсан цагт түүнийг хэн ч алж устгах чадахгүй гэсэн адислал байлаа.

Тэнгэрүүд Брахма дээр хүрэлцэн ирцгээж, хэрхэн яаж Шанкхасураг даран сөнөөх талаар зөвлөгөө хүсэв. Тэдэнд хэрхэн туслах аргаа олж ядаад Брахма тэднийг Шива тэнгэр тийш илгээв. Харин Шива тэднийг өөрийн мөнхийн орондоо залран байдаг Вишну Бурхан тийш илгээсэн байна.

Вишну ч Шиваг тайвшруулан, Түүнийг нөхрөө болгоно гэсэн Туласийн хүслийг биелүүлэхээ амлаад, түүний үнэнч байдалд дулдуйдсан Шанкхасурын агуу шидийн хүч тийнхүү нуран сүйрэх болно гэдгийг ч өгүүлэв. Вишну Бурхан өгүүлэв: “Үүний тулд Би Шанкхасурын дүрд хувирах болно. Тэгмэгц үүнийг мэдээгүй Туласи өөрийн нөхөртөө үнэнч бус болох агаад тэр цагт та нар Шанкхасураг устгаж болно” гэжээ.

Ингээд Нараяна Шанкхасурагийн дүрд хувирсан ба ингэсннээрээ Туласийн хүслийг ч бас биелүүлжээ.

Энэ завсар сахиусан тэнгэрүүд ядах төдөх юмгүй Шанкхасураг устган дарав. Туласи түүний нөхрийг хөнөөснийг дуулаад өөр хэн нэгэн нөхрийнх нь дүрээр түүн дээр ирж түүнтэй харьцаанд орсныг ухаарсан байна.

Энэ бол Нараяна Бурхан байхаас зайлахгүй гэдгийг мэдээд тэр түүнийг чулуу болтугай хэмээн хараажээ. Гэвч Нараяна хариуд нь түүнийг: “Чи одоогийн энэ биеэ орхиж, миний мөнхийн гэргий Лакшми мэт надад эрхэм болно. Тэгээд чиний бие тань Гандхаки мөрөн болог, харин үс тань Туласи бут болог” хэмээн ерөөжээ.

Чухамхүү ийм л учраас Нараяна бээр Гандхаки голын усан дахь чулуу болон хувирсан бөгөөд түүнийг “Шалаграм-шила” гэж нэрлэх болжээ. Ингэж Нараяна Туласитай Гандхаки мөрөн, ариун ургамал Туласи дүрээр нь мөнхөд холбоотой болсон байна.

Уг чанартаа малчин жаал Судама болох асур Шанкхасура нь Нараянагийн үндсэн хэрэгслүүдийн нэг Шанкха буюу дун болсон ба үргэлжид Түүний гарт оршин байдаг болжээ.

Туласигүйгээр Кришнад буюу Нараянад хандан хийсэн мөргөл, өргөл бүрэн дүүрэн бус болдог гэж тооцдог.

Орчуулж бэлтгэсэн: Балабхадра дас

Лекцийг уншсан Бурханы Өршөөлт А.Ч.Бхактиведанта Свами Прабхупада

Прадьюмна:

арджуна увача
сенайор убхайор мадхйе  ратхам стхапайа ме ‘чйута
йавад этан нирикше ‘хам  йоддху-каман авастхитан

каир майа саха йоддхавйам  асмин рана-самудйаме

(Бхагавад-гита.1-21-22)

Орчуулга:

Аржуна айлтгасан нь: Ай алдаа эндэгдэл үл гаргагч минь ээ, бид энэхүү аугаа тулаанд хэний эсрэг  өөрсдийн зэр зэвсгээ  чиглүүлэх ёстой  болоод байна гэдгийг  болон энд  улангасан тулалдахаар  хэн хэн  цугларсныг бүгдийг нь хармаар байна. Иймд  миний тэргийг хоёр талын цэргийн хүчний  дунд руу  аваачна уу.

Прабхупада:

сенайор убхайор мадхйе  ратхам стхапайа ме ‘чйута

[Бг. 1.21].  Үүний өмнөхөн Кришнаг Хришикеша гэж нэрлэж байсан. Хришикеша гэдгийн утга учрыг бид өмнө нь тайлбарласан. Харин одоо энд Кришнаг Ачьюта гэж нэрлэсэн байна. Чьюта гэдэг нь унасан гэсэн утгатай.Харин ачьюта гэж унаагүй гэдэг утгыг илэрхийлнэ. Бид унасан болзолт сүнснүүд билээ. Энэ материйн ертөнцөд бид дураараа цэнгэн жаргахаар ирсэн. Тийм учраас бид унасан. Хэрэв хэн өөрийн байр суурийг хадгалж үлдэж чаднав тэр унадаггүй. Эсрэг тохиолдолд тэр доош унах болно. Энэ бол унасан төлөв байдал. Энэ материйн ертөнц доторхи бүхий л амьд бодгалиуд Брахмагаас аваад өчүүхэн жаахан шоргоолж хүртэл бүгд унасан амьд амьтас, бүгд унасан сүнснүүд юм. Яагаад тэд унасан гэж?

кришна бхулия джива бхога ванчха каре

пашате маяа таре джапатия дхаре

Унасан гэдэг нь амьд бодгалиуд материаллаг эрчим хүчний саварт атгагдсан гэсэн үг. Үүнийг унасан гэж нэрлэнэ. Энэ нь яг цагдаад баривчлагдсан хүнтэй адил.Үүнийг тэр гэмт хэрэгтэн болохоор тэр унасан гэж ойлгож болно. Тэр сайн иргэн байсан түвшнээсээ доош унасан. Үүнтэй адилаар бид Кришнагийн хэсэг буюу тасарсан хэлтэрхий нь юм. Мамаивамшо –джива бхута.  Бид өчүүхэн  хэсэг болохоор бидний байр суурь бол Кришнатай хамт байх явдал. Энэ нь яг миний хуруутай адил. Тэр бол миний биений нэг хэсэг. Хуруу маань миний биетэй хамт байх ёстой. Хэрэв энэ хурууг огтлоод унагаад хаяихвал тэр хуруу мөн хэвээр үлдэвч урьдных шигээ буюу бие махбодид байсан шигээ чухал биш болж хувирна. Дээд Эзэнд үйлчлэн зүтгэх ажилд автаагүй хэн бүхэн унасан төлөвт оршдог. Энэ бол эцсийн дүгнэлт.

Харин Кришна бол унаагүй. Хэрвээ Кришна… Тэр биднийг засаж залруулахаар ирдэг.

яда яда хи дхармасйа

гланир бхавати бхарата

абхьюттханам адхармасйа

тадатманам сриджами ахам

[Бг. 4.7]

Кришна хэлж байна: “Би зөрчил тэмцэл үүсэх цагт залрана гэжээ. Энэ амьд бодгалиудын жинхэнэ үүргүүдийн тухай юм” гэжээ. Дхармасйа гланир бхавати. Бид дхарма гэдэг үгийг “шашин” хэмээн орчуулж болохгүй. Шашин гэдгийг англи толь бичигт “итгэл үнэмшлийн хэлбэр” хэмээсэн байна. Итгэл үнэмшлийг өөрчилж болно. Харин энд ашиглагдсан дхарма гэмээх үгийг өөрчилж болохгүй. Хэрвээ энэ өөрчлөгдөж болдог бол энэ нь хуурамч гэсэн үг юм. Яг устай адил. Ус шингэн байдаг. Үүнийг хэн бүхэн мэднэ. Гэвч заримдаа ус маш хатуу болж хувирдаг буюу мөс болдог. Энэ бол усны байгалийн мөн чанар нь биш л дээ. Хуурмагаар буюу хэт их хүйтний улмаас үүсдэг. Хуурмаг гэдэг нь ус хатуу болно гэсэн үг л дээ. Гэвч усны жинхэнэ төлөв бол шингэн.

Бид Бурханд үйлчлэн зүтгэх үйлээс ангид байх нь мөн жам ёсны бус байр суурь юм. Жам ёсны байр суурь бол бид Эзний албанд бүрэн автан зүтгэх явдал. Энэ бол бидний жинхэнэ байр суурь. Тийм ч учраас Вайшнава кави, кришна бхулияа джива бхога ванчха каре хэмээн өгүүлсэн байна. Амьд бодгаль нь Кришнаг мартвал, Кришнагийн байр суурийг мартвал… Кришна хэлсэн байдаг, бхоктарам ягья-тапасам сарва-лока-махешварам/Б.г 5.29/ гэж. “Би бүх хөрөнгийн эзэн, би цэнгэл жаргал эдлэгч” гэж. Энэ бол Кришнагийн байр суурь. Тэр энэ байр сууринаасаа хэзээ ч унадаггүй. Кришна бол цэнгэл эдлэгч. Тэр энэ байр сууриа хэзээд хадгалж чадна. Тэр хэзээ ч унахгүй. Тэр хэзээ ч цэнгэл эдлэгчийн байр сууринаасаа унахгүй. Энэ боломжгүй зүйл. Хэрэв та Кришнагийн цэнгэл эдлэгчийн тэр байр суурийг хүсэх аваас та сүйрэх болно. Цэнгэгч болно гэдэг нь Кришнагийн байр сууринд очихыг хэлж буй хэрэг бөгөөд би мэдрэхүйн цэнгэлээс зарим нэг таашаалыг хүртэхийг хүсэж буй хэрэг. Энэ бол бидний жам ёсны бус байр суурь. Кришна үүнийг хэзээ ч зөвшөөрөхгүй. Кришна хэзээ ч зөвшөөрөхгүй. Кришна цэнгэл эдлэж чадахгүй. Тэрээр цаг ямагт цэнгэл эдлэгч байсан. Тэр цаг ямагт бүхний эзэн байна. Кришна бхулияа джива гэдэг нь бид Кришнагийн байр суурийг, Түүний Дээдийн дээд Цэнгэл эдлэгч, Дээд эзэн гэдгийг мартмагц … үүнийг марталт гэж нэрлэдэг. Тэгээд би “би бол цэнгэл эдлэгч, би бол бүх хөрөнгийн эзэн” гэх мэтээр бодож эхлэх ба энэ нь миний унасан тэр түвшин юм. кришна бхулияа джива бхога ванчха каре. Тэгээд джапатия дхаре, маяа буюу шууд л маяагийн саварт атгагдана.

Тийм болохоор болзолт сүнс буюу унасан болзолт сүнс нь оршихуйн төлөө байнгын тэмцэл хийж байдаг. Тэр цэнгэл эдлэгч болохыг оролдох ба тэр эзэмшигч болохыг чармайна. Энэ бол амьдралын хуурмаг зам мөр юм. Хэрэв эмэгтэй хүн эрэгтэй болохыг оролдох нь түүний хувьд хуурмаг байр суурь. Магадгүй тэр эрэгтэй хүн шиг хувцаслаж болох бөгөөд өнөөгийн энэ барууны орнуудад зарим эмэгтэйчүүд яг эрэгтэй хүн шиг хувцасласан байхыг харж болно. Далбагар бүрх, цувтай морь унасан эрэгтэй хүн шиг. Энэ бол хуурмаг зүйл. Үүн шиг энэ материаллаг ертөнц дахь бидний байр суурь болвоос хуурмаг юм. Бид эрэгтэй хүн болох гэж чармайж байна.
Чухам үнэндээ бол амьд бодгалиудыг Бхагавад-гитад пракрити хэмээн тодорхойлсон байдаг. Пракрити гэдэг нь эмэгтэй хүн гэсэн утгатай. Пуруша гэдэг эрэгтэй гэсэн утгатай. Амьд бодгалиудыг хэзээ ч пуруша гэж тодорхойлдоггүй. Пуруша бол Кришна. Пуруша шашвата. Арджуна ингэж хэлсэн байдаг. Парам брахма парам дхама павитрам парамам бхаван, пурушам шашватам адваям… /Бг. 10.12/. Пурушам шашватам. Кришна хэзээ ямагт пуруша. Бурхан хэзээ ч эмэгтэй болохгүй. Бурхан цаг үргэлж эрэгтэй буюу пуруша байдаг. Бид бол пракрити. Бхагавад-гитад ингэж тодорхойлсон байна. Апареям итас ту виддхи ме пракритим пара.

Дараа нь материаллаг эрчим хүчийг тодорхойлдог, бхумир апо анало ваюх, шороо, ус, агаар, гал эдгээр нь материаллаг зүйл. Эдгээр нь мөн л эмэгтэй буюу пракрити. Эмэгтэй гэдэг нь… Энэтхэгт жаахан бодит дүр зургийг бид биеэрээ амссан. Эмэгтэй хүн үргэлж хяналтанд байдаг. Эмэгтэй хүнийг хэзээ ч хянагчийн буюу захирагчийн байр сууринд тавьдаггүй. Өнөө цагт энэ байдал газар авч байна. Жишээ нь Индира Ганди. Тэрээр удирдагчийн байр сууринд очсон. Энэ бол хуурмаг зүйл. Энэтхэгийн түүхнээс аугаа энэтхэгийн түүхээс буюу Махабхаратаас та удирдагчийн байр сууринд очсон эмэгтэйн тухай юу ч олж чадахгүй. Үгүй. Энэ боломжгүй зүйл.

Бид аливаа зүйлийг судар шастраас л олж авдаг. Бхагавад-гитад эмэгтэй хүний байр суурийг шудрагийн байр суурьтай адилтгасан байдаг. Стриях шудрах татха вайшьяс те ‘пи янти парам гатим. Байр суурийг тодорхой болгох ёстой. Харин энэ байр суурь хуурмаг. Энд эрэгтэй нь ч эмэгтэй нь аль аль нь хуурмаг байр сууринд оршсоор. Эмэгтэй нь магадгүй эмэгтэй хувцас өмссөн байж болох ч ухаан бодол нь эрэгтэй мэт. Тэр мөн л цэнгэл эдлэхийг хүснэ. Бусад нь буюу эрэгтэй гэж нэрлэгдэгчид.. Эрэгтэй гэж нэрлэгдэгчид ч мөн эрэгтэй биш. Тэр эмэгтэй. Пракрити. Апареям итас ту виддхи ме пракритим пара. Пракрити. Шороо, ус, агаар, огторгуй, гал зэрэг нь мөн захирагдагч байр сууринд байдаг. Дээдийн дээд захирагч нь Кришна. Энэ материаллаг ертөнц дахь эрэгтэй, эмэгтэй гэж нэрлэгдэгчид ч мөн захирагдагчид. Хэн ч “Би захирагдагч биш” гэж хэлж чадахгүй. Энд хэн байна? Та захирагдах ёстой.
Тийм учраас бид хоёр янзын пракритиг харж байна: пара пракрити болон апара пракрити. Гэвч тэдний аль аль нь хяналтанд захиргаанд оршдог. Аль нь ч захирагч биш. Энэ бол пуруша болон пракрити хоёрын ялгаа. Пуруша гэдэг нь захирагч гэсэн утгатай. Пракрити гэдэг нь захирагдагч гэсэн утгатай. Пуруша гэдэг нь ноёлогч гэсэн утгатай ба пракрити гэдэг нь ноёлогдогч гэсэн утгатай. Энэ ялгаа нь. Кришна өөрийн ноёлогчийн байр сууринаас унадаггүй. Тийм учраас Түүнийг Ачьюта гэж нэрлэсэн байна. Ачьюта.

сенайор убхайор мадхйе  ратхам стхапайа ме ‘чйута /Бг. 1.21/ Ачьютагийн өөр нэг утга нь… Кришна бол Бурханы Дээд Бодгаль. Арджуна “Би захирагч биш. Би захирагдагч” гэдгээ мэдэж байсан. Тэр бишрэлтэн хүн. Тэр өөрийн байр сууриа мэддэг. Тийм ч учраас тэр Кришнаг захирахыг оролдож байна. Тэр Кришнад тушааж байна. сенайор убхайор мадхйе  ратхам стхапайа: “Миний эрхэм Кришна, ” тэр түүнд Кришна гэж хандаагүй.

Харин Ачьюта гэж хандаж байна. “одоо миний морин тэргийг тулааны талбарын дунд аваач” гэж хэлж байна. Энэ бол тушааж байгаа хэрэг. Энэ нь Арджуна захирагч болсон гэсэн үг. Харин Кришна захирагдагч болж байна. Яг эсрэг байр суурь. Арджуна өөрийн эгэл бус байр суурийг мэдэж байсан учраас тэр Кришнад тушааж байна. Шууд бус утгаараа бол тэрээр: “Миний эрхэм Кришна, би Танд тушааж чадахгүй. Тушаал танаас л гарах ёстой. Гэвч Та миний тушаалыг биелүүлнэ гэж амласан болохоор Та миний морин тэрэгч болохыг хүссэн болохоор би тушааж байна. Надад Танд тушаах эрх байхгүй. Харин Та миний тушаалыг биелүүлнэ гэсэн болохоор би Таныг өөрийн амлалтаа биелүүлэх байх гэж бодсон билээ. Иймээс л би Танаас хүсэж байна, ай Ачьюта. Та хэзээ ч амласнаа буцдаггүй шүү дээ” гэж хүлцэл өчсөн аястай. Энэ бол… сенайор убхайор мадхйе  ратхам стхапайа ме ‘чйута. Энэ шүлэг хэддүгээр хуудсанд байна.

Бишрэлтэн: Дөчин наймдугаар хуудсанд.
Прабхупада: Дөчин наймаа ? Дараагийн асуудал бол Арджуна тулалдахаар ирэгсдийг харахыг хүссэн явдал юм. Тэрээр тулалдахыг хүсээгүй. Энэ тухай энд тайлбарлана. Тэрээр сайн дураараа бус тулаанд орж байна. Сайн дураараа бус. Учир нь тэр вайшнава байсан юм. Шаардлагагүйгээр тэр хэн нэгнийг алахыг хүсээгүй. Хэдий тэр кшатри байсан ч. Уг нь энэ бол түүний үүрэг л дээ. Алах, Кришнагийн төлөөлөл болох энэ тухай хэзээ ямагт зөрчил маргаан байсаар байсан… Кришнад хоёр ажил зорилго бий. Паритранаяа садхунам винашаяа ча дукритам /Бг. 4.8/. Түүнд хоёр ажил бий. Нэг нь садху нар буюу бишрэлтэнгүүдийг хамгааах. Садху гэдэг нь бишрэлтэн гэсэн утгатай. Садху нь зүгээр л хувцсаа сольж улбар шар хувцас өмсчихөөд марихуан татна гэсэн үг биш. Энэ бол садху биш. Садху гэдэг нь бишрэлтэн гэсэн утгатай.

Бишрэлтэн болсон хүн… Энэ тухай олон тооны судар шастирт тайлбарласан байдаг. Садхавах садху-бхушанам. Садху-бхушанам.

титикшавах каруниках

сухридах сарва-бхутанам

аджата-шатравах сантах

садхавах садху-бхушанах

Энэ бол садхугийн чанар. Садху нь титикшава буюу бүхий л төрлийн зовлон шаналалтай нөхцөл байдлыг тэвчиж чаддаг. Тэр бол садху. Учир нь энэ бол зовлонт нөхцөл байдлын орон. Садху хэрхэн яаж тэвчих вэ гэдгээ мэддэг. Садху нь хэзээ ч балмагдан сандардаггүй. Ясмин стхито гурунапи духкхена на вичаляте. Кришнагийн өлмийд өмөг түшгийг олсон садху нь тэр хатуугийн хатуу аюултай нөхцөл байдалд байлаа ч хэзээ ч сандарч мэгддэггүй. Яг л Прахлада Махараджа шиг. Түүний эцэг түүнийг тоо томшгүй олон аюултай байдалд аваачиж байсан. Тэр ч байтугай түүнд хор өгч байсан. Тэрээр “Эцэг маань надад уулгах гэж хор өгч байна. За яахав. Би ууя. Хэрэв Кришна таалах аваас Тэр намайг авраг. Одоо би ийм аюултай нөхцөл байдалд орлоо. Би ууя. Эцэг маань хор өглөө. Харин хэн шалгаж чадах вэ?” гэдгийг мэдсээр байсан. Хираньякашипу тийм л хүчтэй нэгэн байсан. Ээж нь уйлж, гуйсаар байсан… Харин тэр ээжид нь, Прахладын ээжид хүчээр тулгасан. “Энэ хорыг хүүдээ өг” гэж. Тэр хэдий маш их гуйсан боловч тэр үл бүтэх чөтгөр байсан болохоор. “Үгүй, чи үүнийг өгөх ёстой” гэж байсан. Ээж нь ч хүү нь ч дүүрсэн үл бүтэх амьтан эцэг нь хор өгч буйг мэдэж байсан. Тэр жаахан хүүхэд юу хийж чадах юм бэ? “За яахав, би ууя”. Гурунапи духкхена на вичаляте. Тэр тэвдэн сандраагүй. “За яахав, хэрэв Кришна таалвал би амьд үлдэнэ”. Энэ бол садхугийн байр суурь. Тэр тэвдэн сандардаггүй. Титикшавах. Ямар ч нөхцөл байдалд тэр тэвчээртэй байж чаддаг. Энэ бол садху. Садху ямар нэг байдлаар сандарч тэвддэггүй. Титикшавах. Мөн үүний зэрэгцээ каруниках. Тэр сандарч түгшдэггүйн зэрэгцээ мөн бусдыг энэрч өрөвддөг.

Яг л Ийсус Христ шиг. Түүнийг цовдолсон. Гэсэн ч тэр туйлын өршөөнгүй нэгэн байсан тул: “Ай Бурхан минь, энэ хүмүүс юу хийж байгаагаа огтоос мэдэхгүй юм. Тэднийг уучилж өршөөгөөч” гэж гуйж байсан. Энэ бол садху. Түүнийг чөтгөрийн чанартнууд түгшээх боловч тэр эгэл жирийн хүмүүст энэрэл өршөөлөө илгээсээр байдаг. Тэд Кришнагийн ухамсрыг хүсч хайж зовж байгаа. Тэр ч байтугай тэрээр үхэж байх үедээ ч сурган номлохыг чармайж байсан. “Хүмүүсийн сайн сайхан болгож хайрла. Материаллаг бие гэж юу юм? Тэр ч байтугай намайг аллаа ч би үхэхгүй. Зүгээр л энэ биеийг маань алж байгаа юм. Тэгээд л тэр”. Энэ бол садху. Титикшавах каруниках. Нэг талаас тэр тэвчээртэй нөгөө талаас тэр өршөөнгүй.
Энэ маериаллаг ертөнцөд хэн нэгэн хүн түгшин сандарлаа гэхэд тэр бусдад ач тус болохоор ямар ч зүйл хийж чадахгүй. Тэр зүгээр л сандарч түгшинэ. “Үгүй ээ, би маш их сандарч түгшиж байна. Надтай бүү ярь” гэнэ. Үгүй дээ. Харин садху хүмүүсийн сайн сайхны төлөө явж байдаг. Титикшавах каруниках. Ямар төрлийн ач тус вэ? Луйварчдын нэрлэдэг хүмүүнлэгийн үйл хэрэг үү? Үгүй. Сухридам сарва-бхутанам /Б.г 5.29/. Тэр бол бүхий л амьд амьтсын сайн сайхны тулд юм.
Энэ даридра-нараяна гэж нэрлэгдэх тийм луйврын зүйл биш. Нэг луйварчин энэ даридра-нараяна хэмээх онолыг бий болгож. Ядуу хүн ч Нараяна болж болох ба ямаа Нараянаг хоол хүнсэндээ хэрэглэхийн тулд нядлана. Ийм төрлийн садху биш. Сухридам сарва-бхутанам. Садху ямар ч төрлийн аллага хядлагыг зөвшөөрдөггүй. Христийн шашныг хар л даа. Хамгийн эхний сургаал нь “Бүү ал” гэсэн сургаал бий. Хэрэв та шүтлэгтэн хүн болохыг хүсэж байгаа бол…. Тэд зүгээр л алсаар үүний зэрэгцээ өөрсдийгөө “Христ шүтлэгтнүүд” гэж нэрлэн тунхагласаар. Ямар төрлийн христ шүтлэгтнүүд вэ? Тэдний ажил нь зүгээр л алах. Хэдийгээр тэд бид “Христ шүтлэгтэн” гэж тунхаглаж байгаа ч тэдэн дундаас жинхэнэ “Христ шүтлэгтэнг” олоход туйлын хэцүү. Энэ маш хэцүү. Учир нь тэдний хийж байгаа үйл нь алах, нядлах. Эзэн Ийсус Христ тушаасан. Түүний хамгийн эхний тушаал бол “Алж болохгүй. Хомхойрч болохгүй” гэсэн сургаал байсан. Үүнийг хэн даган мөрдөж байна?

Садху бол сухридам сарва-бхутанам. Яагаад тэр амьтан алахыг зөвшөөрнө гэж? Тэд ч мөн амьд бодгалиуд шүү дээ. Гэвч тэдний сайн сайхны тулд садху гэж нэрлэгдэгч нар “Амьтанд сүнс байдаггүй ээ” гэдэг. Энэ ямар тэнэглэл вэ? Амьтанд сүнс байхгүй гэж үү? Яагаад? Амьтан болон хүн хоёрын ялгаа юунд байна? Сүнс биед байгаагийн шинж тэмдэг юу вэ? Тэд бүгд ив ижил. Хүн иддэг, амьтан ч ялгаагүй иддэг. Хүн унтдаг, амьтад мөн унтдаг. Хүнд эр, эмийн харилцаа бий. Амьтанд ч мөн тийм амьдрал бий. Хүн биеэ хамгаалдаг, амьтад ч биеэ хамгаалдаг. Тэгэхээр амьтдад сүнс байхгүй гэж таны яриад байгаа зүйлийн гажиг согог хаана байна?
Төгс бус мэдлэг. Эсвэл зүгээр өөрсдийн ач тусын тулд багахан залруулга хийж буй явдал юм энэ. Одоо тэд “Алж болохгүй” гэснийг “Хүн алж болохгүй” болгож засаж залруулж байна. Энэ нь зөвхөн хүнд хамаарах асуудал болж хувирч байна. Гэвч жинхэнэ тушаал заавар нь болвоос “Алж болохгүй” хэмээсэн үг бий. Гэвч эдгээр Христ шүтлэгтэн хүмүүс жижигхээн завсар сайжруулалт оруулаад “Хүнийг алж болохгүй” болгож байна. Хүн ална гэдэг нь зөвхөн хүний төрөлтнийг алахтай холбоотой явдал болж байгаа учраас. Гэвч Эзэн Ийсус Христ хэзээ ингэж хэлээгүй. “Алж болохгүй” гэж хэлсэн. Энэ нь хүний төрөлтөн байлаа ч адгуус амьтан байлаа ч тэр ч байтугай мод ургамал байлаа ч хамаарах зүйл. Шаардлагагүйгээр та хэнийг ч алж болохгүй. Энэ бол садху. Сухридам сарва-бхутанам /Бг. 5.29/. “Ахыг минь бүү алаач харин манай хөршийг алж болно”. Үгүй тийм биш. Ингэвэл тэр садху биш. Садху бол бүхий л амьд амьтсын сайн сайхны тулд байдаг.

Кришнагийн ухамсар гэдэг нь бүгдэд эелдэг зөөлөн болно гэсэн утгатай. Тийм ч учраас бид “Мах идэж болохгүй” гэдэг. Мах иднэ гэдэг нь амьтдыг алж байнаа гэсэн үг. Амьтдыг алж байна. Яагаад та амьтдыг алж байгаа билээ? Та зүгээр л Кришна прасадам ид л дээ. Патрам пушпам пхалам тояам йо ме бхактя праяаччхати тад ахам ашнами /Бг 9.26/.  Кришна хэлэхдээ… Кришна бол Бурхан. Тэр юуг ч идэж чадна, юуг ч. Кришна галыг ч иддэг. Энэ тухай та нар мэднэ. Вриндаванд их ойн түймэр гарсан. Бүх тугалчин хөвгүүд маш их балмагдан “Кришна” хэмээн дуудсан. “Тиймээ, би бэлэн байна”. Тэр бүх гал түймрийг залгиж орхисон. Кришнагийн хувьд Тэрээр Түүнд юу л таалагдана Тэр түүнийг идэж чаддаг. Тэр Бурхан. Гэвч Тэр энд Патрам пушпам пхалам тояам йо ме бхактя праяаччхати гэжээ. Яагаад? Учир нь бид Кришнагийн прасадам хүртэж байгаа болохоор тэр “Ийм зүйлүүдийг та нар Надад өргөж болно” гэж зөвлөжээ. Патрам пушпам пхалам тояам. Энэ бол бидний хоол хүнс. Бид Кришнагийн бишрэлтнүүд. Бид Кришнад өргөсөн хоол хүнсний үлдэгдлийг иддэг.
Энэ бол бидний… Джихва, тара мадхие… Хэрвээ та хэлтэйгээ тэмцэхийг хүсэж байгаа бол тэгээд өөрийн ухаан бодлоо тогтворжуулмаар байгаа бол юуны өмнө Кришнад өргөсөн хоол хүнснээс өөр зүйл идэхгүй байх хэрэгтэй. Ингэснээр таны хэл таны хяналтанд орно. Тара мадхие джихва ати лобхамаяа судурмати. Хэл бол амьд бодгалийн эн тэргүүний дайсан юм. Хэл биднийг татаж чангаадаг. Джихва. “Надад үүнийг шалавхан аваад өгөөч дээ. Надад дарсыг өгөөч даруйхан. Надад энэ цайг шалавхан аваад өгөөч. Надад энэ тамхийг даруйхан аваад өгөөч. Надад энэ махыг даруйхан өгөөч” гэх мэтчилэн. Яагаад? Хяна захир. Кришна патрам пушпам пхалам тояам гэж хэлжээ. Тиймээс ч бид прасадам, Кришна прасадам хүртдэг. Ингэснээр өөр бусад зүйлс онц хэрэггүй болно. Энэ бол үнэн байдал. Сухридам сарва бхутанам /Бг. 5.29/

Хэрвээ бүх хүн төрөлхтөн цагаан хоолтон болвол зүгээр ч нэг цагаан хоолтон биш Кришнагийн прасадам идэгч нар болох аваас энэ бүх дарсны мухлагууд болон нядалгааны газрууд бүгд хаагдах болно. Энэ бол Кришна ухамсрын хөдөлгөөн юм. Бид эдгээр нүгэлт амьдралын утга учиргүй газрууд болох эмсийн хүрээлэн, хууль бус мэдрэхүйгээ хангах үйл, эр эмийн харилцаа, биеэ үнэлэлт гэх мэтийг хаахыг хүсэж байна. Хэрэв бид эдгээр нүгэлт амьдралыг сайхан хэмээн хүлээн авбал дахин ачьюта болох боломж олдохгүй. Бид чьюта буюу унасан хэвээрээ л үлдэх болно. Бид унасан хэвээрээ байх болно.
Энэ бол “Би өөрт таалагдсан бүхнээ хийчихнэ” хэмээн бодчих тийм амар хялбар зүйл биш. Зарим нэг луйварчид “Өө шашин бол та нарын идэж ууж байгаатай ямар ч холбоо хамаарал байхгүй. Та юу таалагдсанаа идэж болно. Үүний зэрэгцээ та гайхам сайхан шүтлэгтэн нэгэн болж болно” гэж номлодог. Энэ бол дэндүү тэнэг зүйл юм. Нүгэл үйлд татагдсанаар ямар ч хүн шашин номын хүн болж чадахгүй. Энэ боломжгүй. Та заавал нүгэлт үйлүүдээ зогсоох ёстой. Энэ бол нэг дэхь нөхцөл. Эс тэгвээс та юу нь юу болохыг ойлгож чадахгүй. ..Хүмүүс.. Магадгүй Кришна ухамсрын хөдөлгөөнөөс гадуурхи хүмүүс бүгд луйварчид. Тэд Бурхан гэж юу болохыг мэддэггүй. Тэдэнд Бурханы тухай тод томруун төсөөлөл үгүй. “Бурхан магадгүй ийм байх, Бурхан магадгүй тийм байх” гэсэн саармаг төсөөлөл л бий. Яагаад магадгүй гэж? Тэр бол Бурхан.

венум кванантам аравинда-далайатакшам

бархаватамсам аситамбуда-сундарангам

кандарпа-коти-каманийа-вишеша-шобхам

говиндам ади-пурушам там ахам бхаджами

(Бс 5.30)

<span style=”font-size: 13pt; font-family: “Times New Roman”,”serif””> </span>Маш тодорхой томъёолол. Энэ Брахма-самхита хэмээх шастир нь Бурханы тод томруун илэрхийлэл болдог. Венум кванантам. Тэр лимбэн дээр тоглодог. Энэ нь зарим нэг яруу найрагчдын төсөөлөн гаргадаг шиг Муралидхара, Шьямасундара, Кришна биш. Үгүй. Үүнийг Бурханы нэг дүр хэлбэр болох судар шастирт тодорхойлон өгүүлсэн байна. Тэрээр лимбэ тоглоод завгүй венум кванантам. Аравинда далайатакшам. Түүний нүд яг бадамлянхуа цэцгийн дэлбээ шиг. венум кванантам аравинда бархаватамсам, мөн түүний толгойд тогосын өд хатгаатай байдаг.

кандарпа-коти-каманийа-вишеша-шобхам Тэр маш үзэсгэлэнтэй бөгөөд Түүний гоо үзэсгэлэн мянга мянган хайрын бурханыг соронздон татах увьдистай. Хайрын бурхан нь энэ материйн ертөнц доторхи хамгийн гоо үзэсгэлэнтэйд тооцогддог.

кандарпа-коти-каманийа-вишеша-шобхам, говиндам ади-пурушам там ахам бхаджами. Маш тодорхой томъёолол.

Энэ бол судар шастирт айлдагдсан Бурханы дүрслэл. Бурхан нааш ирэхэд Кришна нааш энэ гариг дэлхий дээр ирэхэд мөн ийм дүр хэлбэртэй байсан. Тэр лимбэн дээрээ тоглодог, Тэр толгойдоо тогосын өд хатгасан байдаг. Кришнаг зурсан энэхүү зураг бол зураачийн уран сайхны төсөөлөл биш юм. Энэ бол яг л тэр дүр нь. Энэ бол Эзэн бурханы дүр. Энд Дээд эзний нэр нь байна. Энд Дээд эзний үйлүүд нь байна. Энэ бол тов тодорхой дүрслэл. Садху Бурханы гэж хэн болохыг мэддэг. Эсвэл садху мэдэхгүй байж ч болно. Тэд “Бурхан тийм байх ёстой, Бурхан тийм байх, Тэр маш хөгшин байх ёстой” гэх мэтээр боддог. Тэр ади-пуруша буюу анхын амьд бодгаль болохоор… Энэ байдлаар үзвэл… Та Бурханыг өөрийн төсөөллөөрөө бүтээчихэж чадахгүй. Энэ боломжгүй зүйл. Бурхан бол Бурхан, үргэлжид. Та зүгээр л Бурхан гэж хэн болохыг мэд. Тэр хэзээ ч чьюта байдаггүй.
Бурхан хэзээ ч өөрийн жинхэнэ байр сууринаас доош унадаггүй. Өөрийн жинхэнэ байр сууриа Бурхан өөрөө тайлбарласан байдаг, маттах паратарам наньят: “Надаас дээд эзэн гэж үгүй” гэж. Энэ бол Бурхан. Хяналт захиргаанд байдаг бол тэр хэрхэн яаж Бурхан болох билээ? Дээд хянагч бол Бурхан, дээд хянагч бол Кришна. Ишварах парамах кришнах /Бс 5.1/. Ишвара гэдэг нь хянагч захирагч гэсэн үг. Парамах гэдэг дээд гэсэн утгатай. Тэгвэл энэ нь хэн гэж? Кришна. Кришна мөн маттах паратарам наньят кинчид асти дхананджая /Бг. 7.7/ гэж өгүүлсэн байна. Тэр ачьюта. Тэр өөрийн байр сууриа хадгалсаар байдаг. Тэр хэзээ ч доош унадаггүй. Харин бид унасан сүнснүүд. Бидний байр суурь буюу бидний ачьюта байр суурь бол Кришнад үйлчлэн зүтгэх явдал юм. Учир нь бид Кришнагийн салшгүй хэсгүүд.
Мөнөөхь жишээг иш татъя: хуруу маань миний биеийн салшгүй хэсэг. Түүний үүрэг бол биед үйлчлэн зүтгэх. Энэ бол түүний ажил. Өөр үүрэг байхгүй. Хуруу расагуллаг хавчиж аваад энд авч ирээд тавьж болно. Харин хуруу идэж чадахгүй. Үүнтэй адилаар бид шуудхан идчихэж чадахгүй. Энэ бол бидний өвдсөн нөхцөл байдал. Бид эхлээд Кришнад өргөдөг. Кришнаг идсэний дараагаар бид идвэл бид эрчим хүчээр цэнэглэгдэнэ. Тэгээд та расагуллагаа аман дотроо хийж болно. Ингээд тэр ходоодонд очмогц хуруу тэр даруй ягааран улайна. Энэ бол хурууны цэнгэл таашаал. Дан ганц хуруу ч биш нүд ч бас хөл ч цэнгэл таашаал эдлэнэ. Учир нь эрчим хүч биеэр тарсан учраас тэр шүү дээ. Зүгээр л идсэнээр бид шуудхан эрчим хүчээр цэнэглэгдчихдэггүй. Бид Кришнагийн прасадам идэх ёстой. Энэ бол зарчим. Дживера сварупа хаяа кришнера нитья даса /Чч. Мадхья 20.108-109/.

Хэрвээ бид Кришнад үйлчлэн зүтгэх аваас энэ нь бидний ачьюта байр суурь болно. Хэрэв бид Кришнад үйлчлэн зүтгэхийг үл хэрэгсэх аваас энэ вичьюта буюу унасан нөхцөл байдал болно. Ачьюта ба вичьюта. Кришна ухамсартай болно гэдэг нь ачьюта-готра болно гэсэн үг. Ачьюта-готра. Готра гэдгийг та нар магадгүй мэдэх байх. Готра гэдэг нь гэр бүлийн уламжлал юм. Ведийн соёлоор бол хүн бүн готратай. Готра гэдэг нь аль нэг аршаас үүсэлтэй тэр гэр бүл юм. Бид ачьюта-готра болвол бид дахин Кришнагийн гэр бүлд харъяалагдлаа гэсэн үг. Бид өөрсдийн ухамсраа эргүүлэн сэргээхэд буюу Кришна ухамсраа сэрээхэд “Би Кришнагийн гэр бүлд багтдаг” гэж.. Кришна ганцаараа бус, эка баху шьяма. Тэр цэнгэн жаргахыг хүсдэг.

Бид Кришнагийн гэр бүлийн гишүүд юм. Ямар нэг хоосон зүйлийн биш. Хэрэв ингэвэл энэ нь өөр нэгэн луйвардал болно. Яагаад Кришна ганцаараа байх ёстой гэж? Тэр маш хүчирхэг, маш баян чинээлэг. Та хүчирхэг бөгөөд баян чинээлэг хүн ганцаараа байдгийг мэдэх үү? Ийм жишээ хаана байна? Ямар ч баян хүн, ямар ч хүчирхэг хүн эсвэл ямар ч хаан, ямар ч эзэн олон олон хүрээллүүдтэй байдаг. Тэгвэл Кришна яагаад ганцаараа байна гэж? Кришна хэзээ ч ганцаараа байдаггүй. Тийм ч учраас та Кришнаг цаг үргэлж гопи нартай байгаагаар олж болно. Кришнаг үргэлж малчин жаалуудтай байгаагаар олж харж болно. Кришнаг Арджунатай байгаагаар харж болно. Кришна хэзээ ч ганцаараа байдаггүй. Эдгээр нь ачьюта болох нөхцлүүд. Тэр чин бишрэлтэн байсан болохоор Арджуна энэ бүхнийг мэдэж байсан. Тийм ч учраас тэрээр Кришнад хандан, сенайор убхайор мадхйе  ратхам стхапайа ме ‘чйута хэмээн өгүүлж байна. Хэргийн учир энэ. Их баярлалаа

Орчуулсан: Балабхадра дас

Лекцийг уншсан Бурханы Өршөөлт А.Ч.Бхактиведанта Свами Прабхупада

1973-07-16. Лондон

Прадьюмна:

анантавижаям ража  кунти-путро юдхиштхирах

накулах  сахадеваш  ча  сугхоша-манипушпакау

кашьяш  ча  парамешв-асах  шикханди  ча маха-ратхах

дхриштадьюмно вираташ  ча  сатьякиш  чапаражитах

друпадо драупадеяш  ча сарвашах  притхиви-пате

саубхадраш  ча маха-бахух  шанкхан  дадхмух притхак притхак

[Бг. 1.16-18]
Орчуулга: “Кунтийн хүн Юдхиштхира хаан өөрийн Анантавиджаяа нэрт дунгаа  үлээсэн ба Накула болон Сахадева нар өөрсдийн Сугхоша ба Манипушпака нэрт дунгуудаа үлээв. Аугаа харваач Кашийн хаан, аугаа тулаанч Шикханди, Дхриштадьюмна, Вирата ялагдашгүй Сатьяки, Драупадийн хүү Друпада болон Субхадрагийн хүчит гарт хүү болон өөр бусад дайчин эрс өөр өөрсдийн дунгаа үлээв”.

Прабхупада: Энд Дхриштраштраг притхиви-пати буюу газар дэлхийн эзэн хэмээн нэрлэжээ. Притхиви. Притхиви гэдэг нь энэ газар дэлхий гэсэн утгатай. Таван мянган жилийн өмнө энд өгүүлсэн ишлэлээс харвал Хастинапурын хаан бүхий л газар дэлхийн эзэн байсан гэдэг нь харагдаж байна. Притхиви-пати. Бүх гариг дэлхийг нэг л хаан, нэг л эзэн захирдаг байжээ. Харин гариг дэлхийн зарим нэг хэсгийг өөр бусад жижиг хаад захирдаг байсан байна. Друпада, Вирата, Кашья гэх мэт тийм хаад тэнд ирж нэгдсэн байлаа. Тэд тус бүрдээ өөр өөрийн гэсэн дунтай байсан ба түүнийгээ үлээсэн нь одоо тэд тулалдахад хэдийнээ бэлэн болсон гэдгээ зарлаж буй нь тэр аж.

Энэ шүлгийн өөр нэг онцлог нь гэвэл Юдхиштхираг раджа гэж тодорхойлсон байна. Хүүрнэлийн эхэн хэсэгт Санджаяа Дхриштраштрад Дурьодханаг раджа гэж мэдэгдэж байсан. Тэгэхээр тулаан хоёр хааны дунд болохоор болжээ. Нэг талд Дурьодхана, нөгөө талд Юдхиштхира. Зарим хүн үүнийг ойлгохгүй байж магад. Тийм ч учраас энд нэгийг нь кунти-путра буюу кунтигийн хүү раджа буюу хаан гэж сануулсан байна. Драупадын эцэг нь Махарджа Друпада байсан ба Драупадыг Арджунад өрсөлдөөнд ялсан тул түүнд өгчээ. Драупади  нь Махарадж Друпадийн охин бөгөөд тийм ч учраас түүнийг Драупади гэж нэрлэсэн ба хөвгүүдийг нь драупедя гэдэг ажээ.
Өвөө аав, ач зээ нар бүгд тэнд байсан ба учир нь тэд одоо холбоотнууд болсон учраас тэр юм. Махарадж Друпада нь Пандавуудын хадам эцэг юм. Драупади нь таван эр нөхөртэй байсан. Өрсөлдөөн тэмцлийн шан болгож Драупадийг өгөх үес тэд нууцлагдмал байдалд байсан үе юм. Пандавчууд бүгд нууцлагдмал байсан. Тэд арван хоёр жилийн цөллөгт явсан бөгөөд арван хоёр жилийн дараа бүтэн нэг жилийн турш тэд нууцлагдмал амьдарч байсан юм. Хэн  ч тэдний хаана амьдарч буйг нь мэддэггүй байж. Тэр үед тэд Махараджа Вирата хааны ордонд нуугдаж байсан байна.
Тухайн үед Махараджа Виратын охин Уттара Арджунагаар бүжиг заалгадаг байжээ. Арджуна Вирата хааны охин Уттарагийн бүжгийн багшийн ажилд тохоон томилогдсон байна. Ингээд яваандаа Арджуна бол үнэндээ бүжгийн багш биш аугаа баатар эр гэдгийг мэдмэгц Махараджа Вирата өөрийн охиноо түүнд өгч түүнтэй гэрлүүлэхийг хүссэн. Учир нь энэ байдал ил болсон тул. Гэвч Арджуна: “Би хэрхэн яаж энэ охинтой гэрлэх билээ. Би түүний багш нь. Багш хүнийг түүний эцэг гэж үздэг болохоор би түүнтэй гэрлэх ямар ч боломжгүй. Харин хэрэв та таалан болгоовол энэ охиныг Субхадрын хүү, миний хүү Саубхадратай гэрлүүлж болох юм” гэв.
Арджуна Судхадра нэрт өөр нэгэн эхнэртэй байсан юм. Энэ Субхадра бол Кришнагийн дүү Субхадра гэдгийг  та нар мэдэх байх. Кришнагийн дүү. Дүү Субхадра, ах Баларама, түүний дүү Кришна. Кришна Субхадраг Арджунад өгөхийг хүсч байсан ба харин Баларама түүнийг Дурьодханад өгөхийг хүсч байсан. Тэр үед Кришна ахынхаа эсрэг юу ч хэлж чадахгүй байв. Ах л бүгдийг шийддэг байсан. Тийм болохоор Кришна Арджунд Субхадрыг хулгайлахыг зөвлөсөн байна. Эндээс Кришна Арджунад ямар их ивээлтэйг харж болох ба мөн Арджуна ч Субхадратай гэрлэх дуртай, Субхадра ч мөн адил түүнтэй гэрлэхдээ дуртай байсан. Харин харамсалтай нь том ах нь үүнийг эсэргүүцэж байв. Ингээд тэд Арджунагаар Субхадраг хулгайлуулах төлөвлөгөө зохиосон байдаг.

Хулгайлах булаан авах асуудал бол кшатри буюу удирдагч дайчдын дунд зөвшөөрөгдсөн зүйл. Энэ бол кшатри гэрлэлт юм. Тулаангүй бол тийм гэрлэлт нь бүрэн бүтэн болж чаддаггүй. Улаан шунхыг түрхэх нь кшатрийн зарчим. Эсрэг талаа алж устгасны дараа түүний цусаар сүйт бүсгүйн үсийг буддаг. Энэ бол жинхэнэ ялалт юм. Кришна гэрлэлт бүрдээ буюу 16108 эхнэрийн тус бүртэй нь гэрлэхдээ тус бүрийнх нь төлөө тулалдаж байжээ. Рукминигаас авахуулаад. Рукмини бол Кришнагийн анхны эхнэр юм. Өөрөөр хэлбэл Кришна Дваракийн хаан болох үеийн анхны хатан хаан. Ийнхүү Субхадраг Арджуна булаан авсан. Рукминиг ч бас Шишупалатай суулгахаар болсон байсан юм. Шишупала нь Кришнагийн үеэл ах нь байв. Рукмини Шишупалатай гэрлэх дургүй байж. Тэрээр Кришнатай л гэрлэхийг хүсч байж. Ингээд тэрээр энэ тухайгаа бичсэн захидлыг Кришнад илгээсэн байна.
“Миний ах Рукма намайг Шишупалатай суулгахыг хүсч байна. Харин би түүнтэй суухыг хүсэхгүй байна. Тиймээс намайг замаас минь булааж аваач”. Ингээд нэгэн брахманаар энэ захидлаа Кришнад илгээсэн.

Энэ бол кшатрийн өөр нэгэн үүрэг хариуцлага юм. Хэрвээ хэн нэгэн охин “Би чамтай гэрлэхийг хүсч байна” гэж хүслээ гэхэд кшатрий хүн яасан ч татгалзах ёсгүй байдаг. Тэрээр тэр охинтой гэрлэх ёстой. Тэр ч байтугай амь насаараа дэнчин тавилаа ч. Энэ бол кшатрийн мөн чанар юм.

Нэгэн ракшаси буюу эм мангас Бхиматай гэрлэхийг хүссэн байдаг. Тэрээр ракшаси буюу эм мангас байсан тул Бхима энэ хүсэлтийг нь хүлээж авалгүй татгалзсан байна. Энэ тухай нь буюу тэрээр Бхиматай гэрлэх хүсэлтэй байгаагаа харин тэр энэ саналыг нь татгалзсан тухай нөгөө ракшаси Махараджа Юдхиштхирад хэлжээ. Юдхиштхира Махараджа: “Чи түүнтэй гэрлэх ёстой. Хэдий тэр ракшаси байлаа ч. Чи кшатрий л юм бол түүнээс татгалзаж болохгүй” хэмээн Бхимад тулгасан байдаг. Энэ бол систем. Маш гайхамшигтай систем. Брахман, кшатрий, вайшья, шудра. Та зүгээр суу  л даа. Үүнийг анхааралтай сонс. Анхаарлаа өөр зүйлд хандуулж болохгүй.

Пандавуудын талд байсан бүх хаад холбоотнууд байсан ба тэнд нэгдсэн байсан. Тэднийг өөр өөрсдийн дунгаа үлээхүйд нөгөө тал чичрэн дагжиж байсан юм. “Пөөх, тэнд ямар их цэргийн хүч хуран цуглаа вэ” гэж. Дурьодхана Пандавчууд арван гурван жилийн турш цөллөгт байсан болохоор тэд хангалттай цэргийн хүч цуглуулж чадахгүй гэж бодож байсан юм. Гэвч тэд газар дэлхийн өнцөг булан бүрийн олон олон хаад тэнд нөгөө талд цугласан байхыг хараад ихэд балмагдан цочирдсон байна. Энэ тухай дараагийн шүлгэнд тодорхойлон өгүүлсэн байна.

Са гхошо дхартараштранам хридаяни вядараят. Тэдний зүрх яг л зогсох шиг болсон: “Энэ чинь юу гээч вэ? Тэд аугаагийн аугаа дайчдыг цуглуулж чаджээ”. Набхаш ча притхивим чаива тумуло ‘бхянунадаян.

Энэ шүлгийг унш даа.

Прадьюмна:

са гхоша дхартараштранам хридаяни вьядараят

набхаш ча  притхивим  чайва  тумуло  `бхянунадаян

Бг. 1-19

Орчуулга: “Энэ олон дунгуудын дуу газар тэнгэрээр нэг цуурайтан хүнгэнэж байсан нь Дхритараштрагийн хөвгүүдийн зүрхийг чичрүүлэн дагжуулвай”.

Прабхупада: Хэн нэгэн өөр нэгэнтэй, ялангуяа сайтар зэвсэглэсэн бас хүчирхэг хэн нэгэнтэй тулалдах нь дайсных нь зүрхийг мохоодог. Ийм л зүйл энд болж. Өөр онцгой зүйл үгүй. …Пандавуудын талаас дуурсах олон янзын дунгуудын дуу авиа зүрхийг нь зүсэж байсан бөгөөд энэ нь Дхриштараштрагийн хөвгүүдийн зүрхийг зүсэж байсан юм. Дхартараштрам. Дхриштараштра нь зуун хөвгүүнтэй байсан. Дхриштараштра гэсэн үгнээс Дхартараштра гэсэн үг үүсжээ.
дхартараштранам хридаяни вядараят. Ийнхүү энэ дуун газар тэнгэрээр нэг цуурайтаж байсан юм.

Орчуулсан: Балабхадра дас